Başta köpekler olmak üzere, sokak hayvanlarına geniş anlamda değineceğimizi daha önce söylemiştik. Yapay zekâmız “ChatGPT”nin’ de ferasetiyle bakalım neler diyebiliyoruz!

“Sokak hayvanları, özellikle kedi ve köpekler, şehirlerin ayrılmaz bir parçasıdır. Onlar, insanlarla aynı ortamı paylaşarak hayatta kalmaya çalışır ve bazen büyük zorluklarla karşı karşıya kalırlar. Sokak hayvanları, genellikle terk edilmiş evcil hayvanlar veya sokakta doğmuş hayvanlardan oluşur. Birçok şehirde, sokak hayvanlarının sayısı kontrolsüz bir şekilde artmaktadır. Bunun başlıca nedenleri arasında evcil hayvanların sorumsuzca sahiplenilip ardından terk edilmesi, yeterli kısırlaştırma programlarının olmaması ve uygun yaşam alanlarının sağlanamaması yer alır. Sokak hayvanları, çeşitli zorluklarla karşılaşır. Bunlardan bazıları şunlardır”

1. Açlık ve Susuzluk: Sokak hayvanları, günlük yiyecek ve su ihtiyaçlarını karşılamakta büyük zorluk çekerler. Çöplerden beslenmeye çalışmak, sağlıksız ve yetersiz beslenmelerine neden olur.

2. Barınma Sorunları: Sokak hayvanları, sıcak yaz aylarında aşırı sıcak, kışın ise soğuk hava ve yağıştan korunmakta zorlanır. Barınak eksikliği, hastalıklara ve ölüme yol açabilir.

3. Hastalıklar ve Yaralanmalar: Sokak hayvanları, veteriner bakımı alamadıkları için hastalıklara ve yaralanmalara karşı savunmasızdır. Ayrıca, bulaşıcı hastalıklar hızla yayılabilir.

4. İnsanlar ve Diğer Hayvanlarla Çatışma: Sokak hayvanları, bazen insanlar ve diğer hayvanlarla çatışma yaşar. Kimi zaman trafik kazalarına maruz kalabilirler ya da insanlar tarafından kötü muamele görebilirler.

Sokak hayvanlarının yaşam koşullarını iyileştirmek ve popülasyonlarını kontrol altına almak için çeşitli çözüm önerileri bulunmaktadır:

1. Kısırlaştırma Kampanyaları: Sokak hayvanlarının kontrolsüz üremesini engellemek için düzenli kısırlaştırma kampanyaları düzenlenmelidir. Bu kampanyalar, yerel yönetimler ve hayvan sever dernekler tarafından desteklenmelidir.

2. Barınak ve Beslenme Noktaları: Şehirlerde sokak hayvanları için barınaklar ve beslenme noktaları oluşturulmalıdır. Bu alanlar, hayvanların yiyecek ve su ihtiyaçlarını karşılayabileceği güvenli yerler olmalıdır.

3. Toplum Bilinçlendirme: İnsanların sokak hayvanlarına karşı daha duyarlı ve sorumlu olmalarını sağlamak için eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır. Okullarda ve kamu alanlarında hayvan hakları ile ilgili seminerler düzenlenebilir.

4. Gönüllü ve STK Destekleri: Hayvan hakları savunucusu sivil toplum kuruluşları (STK'lar) ve gönüllüler, sokak hayvanlarına yardım etmek için önemli bir rol oynar. Bu kuruluşlara maddi ve manevi destek sağlanmalıdır.

5. Yasal Düzenlemeler: Sokak hayvanlarının korunması ve refahının sağlanması için daha güçlü yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Hayvanlara kötü muamele edenlere caydırıcı cezalar verilmelidir.

“Sokak hayvanları, şehir yaşamının görünmez kahramanlarıdır. Onların yaşam koşullarını iyileştirmek, hem hayvanlar hem de insanlar için daha sağlıklı ve huzurlu bir çevre oluşturmak adına önemlidir. Bu nedenle, sokak hayvanlarına yönelik çözüm odaklı yaklaşımlar geliştirmek ve uygulamak, toplumsal bir sorumluluktur. Her bireyin bu konuda duyarlı olması ve elinden gelen desteği sağlaması, sokak hayvanlarının daha iyi bir yaşam sürmelerine katkı sağlayacaktır.”

DIPNOT 1: Geçtiğimiz hafta Sivas yerelinde “ulaşımda zam” furyasına tanık olduk. Taksimetrelerin açılışı ve km başıfiyatlarının büyük oranda artışı ile başlayan zam fırtınası, halk otobüslerinin yüzde 20 lere ulaşan fiyat artışları ile devam etti!  Bu furyadan en çok nasibini alan uygulamalar, 18 TL’den 25 TL’ ye çıkarılan araç içi ödeme ile, 6 TL’den 10 TL’ye yükseltilen Üniversite içi ring seferleri olurken, yapılan zamların can yakıcı nitelikte olduğunu söylemek durumundayız…

DİPNOT 2: Onlar “Filenin sultanları”, Olimpiyat elemelerinde namağlup Dünya şampiyonu olarak bir kez daha gönüllerimizdeki yerlerini pekiştirdiler. Ayrıca “Filenin Efeleri” FIVB Milletler ligi elemelerinde İran’ı 3-1 yenerek siftah yaptı. Cumartesi akşamüzeri aldığımız haberle de, Ampute Milli Futbol takımımızın finalde İspanya’yı 3-0 yenerek üçüncü kez Avrupa şampiyonu olması sevincimizi bir kat daha artırdı. Hep söylediğimiz şeyi tekrar ediyoruz büyük bir gururla; siz çöldeki vaha, bataklıktaki nilüfer gibisiniz. İyi ki varsınız…

NOT 1: Sadun Boro; eşi Oda, kedisi Miço ve kızı Deniz“Kısmet’in” mürettebatı idiler. Kısmet ile Dünya’da dolaşmadığı deniz, okyanus kalmadı neredeyse. Manş’tan Karayip’lere,  Kanarya adalarından, Seyşeller’e. Her macerasını ilgiyle, keyifle takip ettik. Dünya harikası “Ege” koylarının hoyratça ve hunharca mahvedilmesine mani olmak için nerdeyse bir ömür verdi. 6 Haziran 9. vefat yıldönümünde, saygıyla anıyoruz. Ruhu şâd olsun… 

NOT 2: Kazım Özalp; dünyanın en haklı, en onurlu, en meşakkatli “Kurtuluş Savaşı’nın” komuta kademesindeki kahraman generallerimizden. Kuzey Cephe Komutanı sıfatıyla “Anzavur” ayaklanmasını bastıran, sonrasında “mürettep”kolordu komutanı iken Yunan işgalindeki İzmit ve Adapazarı’nı geri alan, iki kez Milli Savunma Bakanlığı yapan bir devlet adamı. 6 Haziran 54. vefat yıldönümünde anıyoruz, saygıyla, minnetle. Ruhu şad olsun…

FİLM: Selvi Boylum Al Yazmalım. Yönetmen: Atıf Yılmaz.Hikâye (eser) Cengiz Aytmatov (10 Haziran vefatının 16. Yıldönümü anısına) Film müziği: Cahit Berkay. Başrollerde: Türkân Şoray , Kadir İnanır, Ahmet Mekin. Yapım Yılı:1977.

“Türkân sultan” ve Kadir İnanır’ın muhteşem oynadıkları bir “Yeşilçam” klasiği. Ne yaparsanız yapın, gözyaşlarınıza hâkim olamayacağınız bir sinema şaheseri…

ROMAN: Bugün de diyorlar ki – Hikmet Feridun Es (6 Haziran 34. vefat yıldönümü anısına) İlk yayım Tarihi: 1932 

Yakın tarihimizde yaşadığımız sarsıntılardan dan birisi olan “Kore Savaşını” yerinde takip etmiş, “Zaire (Kongo) iç savaşının” ta içinde bulunmuş, tüm dünyayı dolaşmış devasa bir gazeteci. Edebiyat tarihimizin yeri doldurulamaz isimleriyle yaptığı kısa röportajlardan oluşan, her bir röportajında o muhteşem insanlarla sohbet ediyormuşsunuz hazzı veren bir başyapıt…

ŞİİR: Şafakta- Ahmet Haşim (4 Haziran 40. vefat yıldönümü anısına…) Yedek subay Öğretmen Osman Kayaarşivinden/1964

Dönsek mi bu aşkın şafağından

Gitsek mi ekâlin-i leyâle

Bizden daha evvel erişenler

Ağlar bugün hayale…

Dönsek mi? Ne mümkün geri dönmek

Düştüyse gönüller bu melâle

Bir eldir ufuklardan uzanmış

Zulmet bizi çekmekle visâLe

YANLIŞ: Direkmen!

DOĞRU: Direkt olarak

GÜNÜN SÖZÜ: “Ağustos böceklerinin de bir görevi var. Evet durmadan şarkılar söylüyorlar, ama azıksız kaldıkları yok. Yiyip içiyorlar ve hiç de karıncalarla çatışmıyorlar....”Cahit Zarifoğlu (7 Haziran 37. Vefat yıldönümü anısına)

OYUN: “Siyaset denen şey, siyaset oyununda talebi olmayan ve bahsi geçmeyen insanlar aniden görülmeyi ve duyulmayı talep ettiğinde gerçekleşir.” Costas Douzinas

ARZUHAL: “Arzu esas olarak bir sorudur, belki arzunun kendisi hakkında bir soru.” Jacques Alain Miller

NORMAL-ANORMAL: “Âşık özne diğer anormal kişiler adına konuşmaz. Çok temel bir nedenle: Anormallere göre anormaldir!”  Roland  Barthes

İNSAN ÜZERİNE: “İnsanın gücünü iki sonsuz (mikrokozmoz ve evren) yönünde genişletmede gösterdiği açgözlülük, doğasının değil, toplumsal yapının sonucudur.Nasıl emperyalist unsurların dünyaya saldırıları sözde ulusal karakterlerle değil de kendi iç mücadeleleriyle açıklanmak zorundaysa, insan türünün kendi dışında saydığı her şeye totaliter saldırısı da doğuştan gelen özellikleriyle değil, insanlar arası ilişkilerle açıklanmalıdır.” MaxHorkheimer/Akıl Tutulması

ÜTOPYA: “Zalimin ütopyasında zulüm bitmez.” Metis

RÜYA: Rüya, kavrayışın yetersiz kaldığı gerçekliği ortaya koyar. Hayatın dehşetidir bu, sanatın dehşeti.” Franz Kafka

YALAN: “Bir politikacıyı dinlemek için en iyi zaman, gecenin geç vakitlerinde yağmur yağarken bir sokak köşesindeki konuşma kürsüsünde yorgun argın durduğu zamandır. O zaman yalan söylemez” Theodore White

DELİ: “İnsanın net düşünebilmesi için aklının başında olması gerekir, ama derin düşünüp düpedüz deli olabilirsiniz.”Nikola Tesla/ Metis

HAYAT-MEMAT: “Başkalarının hayatı her zaman kolay görünür, çünkü o hayatı yaşamayız.” MargueritaYourcenar/Metis

SADî-İ ŞİRAZİ’DEN: Elinden geldiği kadar bir kimseye dert verme! Kalbini kırma. Çünkü bu yolda dikenler vardır. Yüreği sızlar. Muhtaç bir fakirin işini gör. Çünkü senin de yapılacak işlerin olur.

TEBESSÜM: Bilgisayarımın şifresini değiştirdim ama bir yere not etmeyi unuttum! Ve ertesi sabah masaya oturduğumda hatırlamadım tabi ki. Teknik servisten uzman geldi, iki dakika uğraştı şifremi buldu ve bir kâğıda yazıp bana uzattı “Aptal”