Tokat’ta yapılan araştırmalar, genetik geçişli bir hastalık olan Ailesel Akdeniz Ateşi’nin (FMF) Türkiye ortalamasının iki katı oranında görüldüğünü ortaya koydu. Türkiye genelinde her bin kişiden 4'ünde teşhis edilen FMF, Tokat’ta her bin kişiden 8'inde görülüyor.
FMF, tekrarlayan ateş nöbetleri, karın, göğüs veya eklem ağrıları gibi belirtilerle kendini gösteren genetik kökenli bir hastalık. Cinsiyete bağlı olmayan ve genetik geçişli olan bu hastalık, özellikle Akdeniz ve Ortadoğu kökenli topluluklarda daha yaygın görülüyor. Türkiye'de ise Tokat, Sivas ve Kastamonu illeri, bu hastalık açısından riskli bölgeler arasında yer alıyor.
Akraba Evlilikleri Risk Artırıyor
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ercan Çaçan, FMF hastalığının temelinde MEFV geninde bulunan mutasyonların yer aldığını belirtti. Bu gen, vücutta inflamasyonu düzenleyen bir proteini kodlamakta olup, mutasyonlar nedeniyle inflamasyon kontrolsüz hale gelir ve hastalık belirtileri ortaya çıkar. Doç. Dr. Çaçan, FMF hastalığının genetik analizi yapılmamış akraba evlilikleri ile daha fazla görüldüğünü vurgulayarak, “FMF atakları genellikle 20 yaşından önce başlar ve erkeklerde biraz daha sık rastlanır. Bu hastalık, anne ve babadan gelen iki mutasyonlu gen sayesinde ortaya çıkar. Akraba evliliklerinin hastalık riskini artırdığı için, yüksek riskli bölgelerde evlilik öncesi genetik tarama yapılması önerilmektedir” dedi.
Hastalığın Tanısı Zor, Yanlış Teşhis Riskleri Var
FMF hastalığına yönelik çalışmalar yürüten Önder Başkan, Tokat İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2016 yılında yapılan bir araştırmaya da değindi. Başkan, "2016 yılında yapılan araştırmaya göre, Türkiye genelinde her bin kişiden 4'ünde görülen FMF, Tokat'ta her bin kişiden 8'inde teşhis ediliyor. Akraba evliliklerinin bu durumu etkileyerek hastalığın daha sık görülmesine yol açtığı belirtiliyor" dedi. Ayrıca, hastalığın çözümü olmadığını, tanısının zorluğunu ve bazen yanlış teşhisler nedeniyle apandisit, bağırsak düğümlenmesi ya da karaciğer ameliyatı gibi gereksiz operasyonlar yapıldığını söyledi.
