Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü, yaz aylarında artış gösteren ve keneler aracılığıyla bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı vatandaşları uyardı. Uzmanlar, hastalığın ciddi sağlık sorunlarına ve geç müdahale durumunda ölümlere yol açabileceğini belirterek, erken teşhis ve korunmanın hayati önem taşıdığını vurguladı.
Türkiye’de ilk kez 2002 yılında Tokat ve çevresinde görülen KKKA’nın, Erzurum’un da dahil olduğu Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaygın olarak rastlandığı hatırlatıldı. Sağlık İl Müdürlüğü yetkilileri, hastalığın en çok Nisan-Ekim ayları arasında, kenelerin aktif olduğu dönemde görüldüğünü ifade etti.
Hastalık genellikle kene ısırığı yoluyla bulaşıyor. Ancak yalnızca keneler değil; enfekte hayvanların kanı, eti, idrarı ve diğer vücut sıvılarıyla temas da bulaşma riski taşıyor. İnsanlar arasında ise özellikle hasta bireylerin kan, tükürük, idrar veya kusmuk gibi sıvılarıyla doğrudan temas sonucu geçiş olabiliyor. Sağlık çalışanlarının bu noktada en fazla risk altında olan grubu oluşturduğu kaydedildi.
Kenenin vücuda tutunmasının ardından belirtiler genellikle 1 ila 3 gün içinde ortaya çıkıyor. En geç 9 güne kadar semptomlar gelişebiliyor. Eğer bulaş hasta bir kişiye ya da hayvana temas yoluyla olmuşsa bu süre 5 ila 6 gün, en fazla ise 13 gün olarak bildirildi.
Hastalığın belirtileri arasında ani yükselen ateş, şiddetli baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bulantı, kusma ve karın ağrısı yer alıyor. İlerlemiş vakalarda burun ve diş eti kanamaları, idrarda ve dışkıda kan, deri altında morarma, karaciğer ve böbrek yetmezliği görülebiliyor. Uzmanlar, geç tanı durumunda ölüm riskinin arttığına dikkat çekerek, henüz hastalığa karşı geliştirilmiş özel bir tedavi yöntemi bulunmadığını, hastaların destekleyici tedaviyle takip edildiğini bildirdi.
Yetkililer, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan veya doğa ile temas halinde olan vatandaşlara çeşitli önlemler alınmasını öneriyor. Tarlaya ya da piknik alanına gidilirken uzun kollu giysiler tercih edilmeli, pantolon paçaları çorap içine sokulmalı ve çizme veya tulum gibi koruyucu kıyafetler giyilmeli. Dönüşte vücut, özellikle kulak arkası, koltuk altı, diz arkası ve kasık bölgeleri dikkatlice kontrol edilmeli.
Vücuda tutunan kene, cımbız ya da eldiven yardımıyla ezilmeden ve döndürülmeden çıkarılmalı, çıkarılamıyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Kene çıkarıldıktan sonra bölge antiseptik solüsyonla temizlenmeli. Keneye sigara basmak veya kolonya, gaz yağı gibi kimyasal maddeler dökmek gibi yanlış uygulamalar, mikropların kana karışma riskini artırdığından kesinlikle uygulanmamalı.
Kene teması sonrasında 10 gün içinde ateş, halsizlik, kas ağrısı ya da kanama gibi şikâyetler gelişirse vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği hatırlatıldı. Özellikle sağlık personeline kene teması hakkında bilgi verilmesi, doğru tanı için büyük önem taşıyor. Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü, KKKA’ya karşı toplumun bilinçlenmesinin, salgınların önlenmesinde kritik rol oynadığını vurguladı.
