TRT 1’in tarihî yapımı Mehmed: Fetihler Sultanı, Osmanlı’nın kudretli hükümdarı Fatih Sultan Mehmet’in fetihlerini işlerken, dizinin yeni bölümleriyle birlikte tarihin en tartışmalı karakterlerinden biri olan Kazıklı Voyvoda sahneye çıkıyor. Ünlü oyuncu Ertan Saban'ın canlandırdığı III. Vlad Tepeş, yani halk arasında bilinen adıyla "Vlad Dracula", yalnızca Osmanlı'ya karşı yürüttüğü kanlı direnişiyle değil, aynı zamanda efsanevi vampir Drakula karakterine ilham vermesiyle de tarihte iz bırakmıştır. Peki tarihteki Vlad kimdir? Fatih Sultan Mehmet ile nasıl bir ilişki yaşamıştır? Gerçekten vampir miydi yoksa yalnızca zalim bir hükümdar mı? İşte Kazıklı Voyvoda’nın gerçek hikâyesi…
Vlad Tepeş kimdir?
Vlad Tepeş, 1431 civarında doğmuş, Eflak (günümüz Romanya toprakları) tahtına üç kez oturmuş bir hükümdardır. Asıl adı III. Vlad'dır. Babası Vlad Dracul’dur ve onun lakabından gelen Dracula unvanı, "Ejderha'nın oğlu" anlamına gelir. Vlad, yönetimindeki acımasızlıkları ve düşmanlarına uyguladığı kazığa oturtma cezasıyla tarihe “Kazıklı Voyvoda” adıyla geçmiştir. Vlad, Osmanlılarla hem savaşmış hem de gençliğinde Osmanlı sarayında rehin tutulmuştur.
Kazıklı Voyvoda ismi nereden geliyor?
“Țepeș” kelimesi, Rumence’de “kazıklı” anlamına gelir. Vlad, özellikle Osmanlı askerlerine ve muhaliflerine yönelik uyguladığı işkencelerle bilinir. Kurbanlarını uzun kazıklara oturtarak yavaş ve acılı şekilde ölmelerini sağladığı için bu unvanı almıştır. Rakamlar kesin olmasa da binlerce kişinin bu yöntemle öldürüldüğü kayıtlara geçmiştir.
Vlad neden Osmanlı sarayında büyüdü?
Vlad, küçük yaşta kardeşi Radu ile birlikte, babasının Osmanlılara bağlılığını garanti altına almak amacıyla rehin olarak Osmanlı sarayına gönderildi. Edirne ve Tokat’ta eğitim aldı, burada Fatih Sultan Mehmet ile aynı ortamda büyüdü. Bu dönem, hem Osmanlı dili ve kültürüyle tanışmasına hem de ilerideki taktiksel bilgeliğine katkı sağladı.
Vlad ile Fatih Sultan Mehmet arasında ne yaşandı?
Vlad, 1456'da Eflak tahtına çıktıktan sonra Osmanlı’ya yıllık vergi ödemeyi reddetti. Gençliğini Osmanlı sarayında geçirmiş olsa da Sultan Mehmet’e karşı cephe aldı. Bu isyan karşısında II. Mehmet, 1462’de büyük bir sefere çıkarak Vlad’ı cezalandırmak istedi. Ancak Vlad, II. Mehmet'in ordusuna karşı Târgovişte gece baskını gibi gerilla taktikleriyle direnç gösterdi. Bu çatışmada binlerce Osmanlı askeri öldü. En çarpıcı olay ise Sultan Mehmet’in Târgovişte’ye vardığında binlerce Osmanlı askerinin kazığa geçirilmiş cesetleriyle karşılaşmasıydı. Bu olay, hem psikolojik hem de askeri anlamda büyük bir etki yaratmıştır.
Vlad gerçekten kan içti mi? Vampir miydi?
Hayır. Vlad’ın kan içtiğine dair bilimsel bir kanıt yoktur. Ancak uyguladığı kanlı infazlar, kurbanlarının cesetleriyle yaptığı sergiler ve halk üzerinde yarattığı korku, onun “vampir” olarak anılmasına neden olmuştur. Bu söylentiler, daha sonra Bram Stoker’ın 1897’de yazdığı Dracula romanına ilham verdi. Vlad, böylece edebi ve popüler kültürde vampir Kont Drakula karakterine dönüşmüştür.
Vlad ne zaman ve nasıl öldü?
Vlad, 1476 yılında Osmanlılar ile yaptığı savaşta hayatını kaybetti. Bazı rivayetlere göre savaşta başı kesildi ve II. Mehmet’e sunuldu. Mezarı, kendi yaptırdığı Comana Manastırı’ndadır. Ölümünden sonra Romanya'da bir kahraman, Avrupa’da ise korku figürü olarak anılmıştır.
Günümüzde Vlad Tepeş nasıl anılıyor?
Romanya’da Vlad, ulusal bir kahraman olarak görülür. Sert yönetim tarzı ile ülkesinde düzen sağladığı düşünülür. Aynı zamanda turizmin önemli bir parçası hâline gelmiştir. Poenari ve Bran Kaleleri, “Drakula’nın şatosu” olarak tanıtılarak binlerce turist çekmektedir. Hakkında filmler, diziler ve oyunlar yapılmıştır.
TRT 1 dizisinde Kazıklı Voyvoda nasıl işlenecek?
Mehmed: Fetihler Sultanı dizisinde Kazıklı Voyvoda karakterini başarılı oyuncu Ertan Saban canlandırıyor. Vlad’ın hem psikolojik karmaşası hem de Sultan Mehmet ile geçmişten gelen gerilimi, dizide çarpıcı şekilde işlenmesi bekleniyor. Bu yapım sayesinde genç nesil, Vlad’ın tarihteki yerini yeniden değerlendirme fırsatı bulacak.
Vlad kimilerine göre kahraman, kimilerine göre cani
Tarih, bazen aynı kişiyi hem kurtarıcı hem de zalim olarak yazabilir. Vlad Tepeş, Romanya için bağımsızlığın simgesi, Osmanlı kaynaklarında ise bir işkencecidir. Onun gerçek yüzünü anlamak için dönemin siyasi, kültürel ve askerî dengelerini iyi analiz etmek gerekir. Ancak kesin olan şu ki: Vlad Tepeş, yalnızca bir hükümdar değil, yüzyıllar boyu anlatılacak bir bir Türk düşmanıdır..
