Maliye, yeni nesil yapay zeka ve büyük veri teknolojisiyle donatılmış bir denetim yazılımı kullanmaya başladı. Sistem, ilan siteleri, belediye rayiç bedelleri ve önceki satış işlemlerini karşılaştırarak şüpheli düşük beyanları anında tespit edecek. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirler başta olmak üzere Sivas ve Anadolu’daki yüksek değerli arsa ve konut satışları da yakın markaja alındı.
Satıcı ve Alıcıya Ortak Ceza
Yeni dönemde sadece eksik tahsil edilen vergiler değil, şu yaptırımlar da gündeme gelecek:
İdari para cezası
Gecikme faizi
Vergi ziyaı cezası (vergi kaybına yol açanlara özel)
Tekrar eden vakalarda savcılığa suç duyurusu
Gelir İdaresi kaynakları, "Kimse ‘bilmiyordum’ diyerek cezadan kaçamayacak. Tapuda gerçek satış bedelinin gizlenmesi bir vergi suçu sayılacak." uyarısında bulunuyor.
Noterler ve Bankalar da Sisteme Dahil
Yeni sistemde noterler ve bankalar da sürece dahil ediliyor. Konut kredisi işlemleri sırasında beyan edilen satış bedeli ile tapudaki rakam uyumsuzsa otomatik bildirim yapılacak. Böylece alım-satım işlemleri çok daha şeffaf hale gelecek.
Geçmiş İşlemler de İncelenecek
Bakanlık, 2022’den itibaren yapılan işlemleri mercek altına alıyor. Geriye dönük kontrollerde usulsüz beyan tespit edilirse hem cezalar hem eksik ödenen vergiler tahsil edilecek. Vatandaşlar, e-Devlet üzerinden önceki işlemlerini kontrol ederek riskli bir durumda ceza almadan önce düzeltme yapabilecek.
Sivas’ta Etkisi Ne Olacak?
Sivas’ta özellikle merkeze yakın köylerde ve yeni imara açılan bölgelerde arsa ve konut satışlarında düşük beyan sıkça görülüyordu. Yeni uygulama, bölgedeki gayrimenkul piyasasında fiyatların şeffaflaşmasına katkı sağlayacak ve haksız rekabeti önleyecek.
Uzmana Göre: “Cezalar Ciddi Oranda Artacak”
Gayrimenkul hukukçuları ve mali müşavirler, yeni uygulama ile ceza tutarlarının milyon TL'lere ulaşabileceğini belirtiyor. Örneğin; 3 milyon TL’lik bir satışta 2 milyon TL eksik beyan edilmişse, aradaki farkın vergisi, faizi ve cezası ile birlikte büyük bir mali yük doğacak.
